Bu seriyi okudum. Dünya çapında 40 milyon adet satış rakamına ulaşan, Amazon listesinde 155 gündür ilk sıralarda olan bir kitap serisine kayıtsız kalmak istemedim. Yakında bu seri Türkçe'ye çevrilip yayınlanacak, yayınlanmadan önce gazetelerde yorumlar okuyacaksınız - hatta şu ana kadar birkaç yorum yayınlandı bile - ama, bu seriyi bir de benden okuyun.
Kitaplar (3 kitaptan oluşan, ama tekrarları ve gereksiz uzatmaları çıkartırsak en fazla 1 kitap sürecek bir seri) 2 çocuklu bir ev kadını tarafından yazılmış. Yola çıktığında muhtemelen buralara geleceğini hayal bile edemezdi.Ama seks satar denir ya bu her zaman doğru olmasa da yazar, kendi bakış açısı ile hitap ettiği kitleye istediklerini vermiş ve sonuç olarak başarılı olmuş ya da maddi açıdan köşeyi dönmüş gözüküyor.
Kitapların çıkış noktası Twilight'mış. İzlemediğim ve bilmediğim bir
seri. Aslında karakterlerin isimlendirmesi bile ilk başta Twilight'ın
kahramanlarının adları ile yapılmış, ama sonra kitap Twilight evreninden
ayrılarak kendi yolunu bulmuş.
Yapılan araştırmaya
göre kitapları okuyanlar genelde 30 yaş üstü evli kadınlarmış. Bu da serinin "Anne Pornosu" diye adlandırılması sonucunu doğurmuş.
Gelelim kitaplar ile ilgili detaylara: Seks satar derken, kitapları farklı kılan bir aşk hikayesi üzerine erotik hatta porno öğelerin eklenmesi ve bunun konunun nezaketi gözönüne alınarak çok kibar bir şekilde yapılması. Yazarın kadın olması içindeki BDSM
Bondage, Discipline, Sadism, Masochism (Bağlanma, disiplin, sadizm, mazoşizm) öğelerine rağmen
dilinin kaba olmaması kısacası kadın ağzıyla yazılması sonucunu doğuruyor. Bu da yazarın hitap ettiği kitleye (30 yaş üstü evli kadınlar), cinsel içeriği istedikleri gibi yumuşatarak vermesi anlamına geliyor. Serinin evlilikleri filan kurtardığından bahsediliyor. Erkek gözü ile ben kitaların evlilik kurtaracak yanını göremedim. Evet cinsel, erotik ya da hatta porno olarak sınıflandırılacak öğeler kitaplarda bolca var bu doğru ama bu öğelerin kitapların akışına herhangi bir katkısı yok. Erotik ya da porno öğeleri
kitapların dışına çıkartmanızın serinin tek kitaba inmesi ve belki de (aslında kesinlikle) satışlarının düşmesi dışında kitapların ana konusuna hiçbir tesiri olmaz. Çıkartılan kısımlar ise ayrıca basılır ise bayağı (kaba anlamında) bir metin ortaya çıkar ve bu metin yine hiç satmaz. Serilerin başarısı bu harmanı düzgün tutturmuş olmasından geliyor sözün kısası.
Bu arada kitaplar ile ilgili olarak dikkatimi çeken bir başka nokta da seride bir nevi zenginlik istismarı olması. Hani
denir ya b.. gibi param olsa şunu yaparım diye, kitaplarda bunu bol bol
okuyorsunuz. Bu nedenle seriye bu yönü ile bir nevi zenginlik pornosu da
diyebiliriz. 30 yaş üstü evli kadınlar herhalde hikayenin kahramanı ile kendilerini özleştirerek zengin olurlarsa ne yapabileceklerini düşünüyorlardır.
Kitaplar son derece klişe bir hikayeyi, yukarıda da belirttiğim gibi erotik ve porno öğeler ile süsleyerek anlatıyor. Konu karakterlerin aslında detaylı bir analizini gerektirse de, düşününce aslında böyle bir analizin hiç yapılmadığını ve karakterlerin kitaplar boyunca adeta savrulup gittiğini farkediyorsunuz.
Ben bu yapaylığı daha önce Dan Brown'ın kitaplarında hissetmiştim. Şimdi de bu kitaplarda da fazlasıyla hissettim. Dan Brown'ın karakterlerini yüzeysel anlatmasında aslında çok da sıkıntı yoktu. Konu bunu çok da gerektirmiyordu. Ama karakterlerde daha derine inmek, eğer erotik ya da porno olmak dışında bu kitaplar için birşey söylenecek ise şarttı. Bu seriden çok hareketli film ya da filmler çıkar ve çok izlenir. Doğru. Ama bu sanat mı sanmıyorum.
Neyse serinin kısa bir özetini geçeyim. Spoiler dedim ama Türkçe ne yazabilirim, ne uygun düşer bilemedim. Önerileriniz?
Spoiler --------------------------------------
Kahramanız üniversiteden yeni mezun olacak olan bir kız ve daha önce bir iki kez erkeklerle öpüşmek dışında hiçbir ciddi ilişkisi olmamış.. 22 yaşında. Güzel ama çarpıcı bir güzelliği yok ve kızımız güzel olduğunun da çok da farkında değil. Bu arada kitap ilerledikçe aslında kitaptaki hemen her erkeğin kızımıza aşık olduğu ortaya çıkacak.. Neyse konuya dönelim: Kahramanımız, ev arkadaşının rahatsızlığı nedeni ile onun yerine 27 yaşında milyarder olmuş (serveti aileden gelmiyor, adam mükemmel bir işadamı) bir işadamı ile röportaj yapmak zorunda kalıyor. Sonra olay aşk hikayesine dönüyor, erotik, hatta porno öğeler ile kitaplar zenginleştiriliyor. İşadamımızın sıradışı cinsel eğilimi (BDSM) ile kitaplar ilerlemeye başlıyor. İşadamının zenginliğine rağmen çocukluğundan kaynaklanan problemlerinin çözümü ile ve bir miktar gereksiz, lüzumsuz, Rocky 3 gibi unutulması gereken polisiye bir hikaye ile seri nihayetleniyor.
Bu arada 27 yaşındaki bu işadamının nasıl bu kadar zengin olabildiği seri boyunca hiç açıklanmıyor. Ya da aslında adamın kıza, kızın neden adama aşık olduğunu da anlamıyorsunuz. En azından ben anlamadım. Anlayan olur ise ileride yorumlara ekler. Tartışırız.
Kitabın söylemek istediği basitçe şu: Erkek temelli cinsellik ile kadın temelli cinsellik arasında çok fark vardır. Her iki taraf da birbirlerinin isteklerine belli sınırlar dahilinde teslim olur ise cinsellik ve evlilik hayatı ideal hale gelir. Bu ABD'deki kadınların evlilik hayatını kurtarıyor ise ne ala...
Spoiler bitti ---------------------------------
Son söz: Çok bol boş vaktiniz var ise 30 yaş üstü evli bir kadınsanız (hedef kitle olmanız nedeni ile), belki ilginizi çeker. En azından kitapları tek tek alın, topluca alırsanız tamamlamayacağınız bir seri için para ödemiş olursunuz.
Türkçe çevirmene not: Kitaptaki kimi özel cinsel içerikli İngilizce terimleri nasıl Türkçeleştireceğini merakla bekliyorum.
Bu arada konu ile ilgili okuduğum Türkçe bir blog linkini paylaşmak istiyorum:
http://www.yazarkafe.com/icerik/400618/50-shades-of-grey-cilginligina-da-soktum-burnumu.htm